Jedną z sytuacji, wymagających najwięcej wysiłku od rodzin mających dziecko z autyzmem, jest posiłek. Dzieci te są bardzo wrażliwe na nastroje i nie czują się dobrze, jeśli nie pojmują, co się wokół nich dzieje. Szczególnie stresujące jest dla nich śniadanie, podczas którego zazwyczaj większość członków rodziny bardzo się spieszy.
Wiadomo, że wielką pomocą jest udzielenie dziecku informacji wizualnej, np. poprzez obrazek przedstawiający jedzenie, tak aby dziecko zrozumiało co ma robić. Dla dzieci z autyzmem ważne jest żeby siadały zawsze na tym samym miejscu przy stole oraz żeby korzystały zawsze z tego samego talerza, kubka i sztućców.
Młodsze dzieci i osoby na wczesnym stopniu rozwoju mogą korzystać z jednobarwnej podkładki pod nakrycie, na której zaznaczono miejsce na talerz, szklankę i sztućce, wzmacniając w ten sposób informację o nadchodzącej czynności oraz dając wzrokową instrukcję poprawnego nakrycia.
Podkładka ta może być typu „antypoślizgowego", tak aby dziecko nie odsuwało talerza. Niektórym dzieciom może być potrzebna antypoślizgowa podkładka pod krzesło, jeśli często zsuwają się z niego.
Innym czynnikiem, mogącym mieć pozytywny wpływ na dziecko jest sposób nakrycia stołu. Na ogół najlepiej jest, jeśli każdy otrzymuje swoją porcję na talerzu. Więcej przedmiotów (półmiski) na stole może rozpraszać dziecko i wpływać negatywnie na jego zachowanie.
Część dzieci lubi rozdrabniać jedzenie. Można temu zapobiec dzieląc kanapkę na małe kawałeczki i podając dziecku po jednym. Jeśli często przewraca kubek z mlekiem czy sokiem, należy nalewać doń małe ilości płynu. Jeśli zaś decydujemy się umieścić na stole półmiski i naczynia z potrawami, najlepiej, by wszystko, co potrzebne do posiłku ustawić zanim zasiądziemy z dzieckiem do posiłku. Donoszenie zapomnianych potraw może wprowadzić niepokój. Dla uniknięcia go warto również przestrzegać, by wszyscy zasiedli do stołu równocześnie. Dzieciom z autyzmem dobrze robi odczuwanie fizycznej granicy wokół swojego ciała. Dlatego wskazane jest specjalne krzesełko dziecięce dla młodszych dzieci i krzesło z oparciem pod ramiona dla starszych.
Dzieci z autyzmem są zależne od wyraźnej informacji wizualnej, więc czas na jedzenie można zaznaczyć na planie dnia różnymi sposobami: dla dzieci na niższym poziomie rozwoju, które nie rozumieją obrazków, robimy „plan" w postaci przedmiotów zawieszonych na deseczce. Zdjęcia, rysunki czy piktogramy stosujemy wobec dzieci, które potrafią interpretować obrazki. Jeśli dziecko czyta, umieszczamy na planie dnia napisane słowa, określające czynności. Niektórym dzieciom wystarczy później, że rodzic powie: „Teraz jemy” i już wiedzą jak mają się zachować.
Młodszym dzieciom z autyzmem trudno jest czekać, aż wszyscy zjedzą. Może jednak jeść we własnym tempie, ale próbujemy ćwiczyć je w siedzeniu przy stole do końca wspólnego posiłku.
W pewnych określonych sytuacjach jest się czasem zmuszonym do wejścia w konflikt z dzieckiem, aby wyraźnie pokazać mu, co ma robić i przełamać sposób zachowania, którego nie da się zaakceptować. Można w tym celu mocno przytrzymać dziecko, aby dać mu poczucie fizycznej granicy, co może na nie wpływać uspokajająco.
Wśród dzieci z autyzmem zdarzają się i takie, które co prawda siedzą przy stole, ale nie zaczynają jeść. Dla nich pomocny może być sygnał dźwiękowy, mówiący że czas już jeść, np. minutnik do jajek lub dzwonek. Dorosły dzwoni, gdy należy zacząć jeść. Podobny sygnał można stosować jako znak odejścia od stołu. Wiele dzieci z autyzmem wykazuje nadwrażliwość na dźwięki, więc sygnał dźwiękowy musi być słaby i trzeba dziecko ostrzec, zanim zegarek zadzwoni.
W codziennej pracy często spotykamy się z dziećmi, które w ogóle nie chcą jeść. Pewna część z kolei ogranicza się do jedzenia specyficznych potraw, np. tylko białego: kefir, puree z ziemniaków, białko jajek. Inne, nie chcą jeść, jeśli na stole jest coś w kolorze czerwonym - borówki, buraki, ketchup czy marchew - nawet jeśli dziecka nie zmusza się do jedzenia tych potraw. Zmianę nawyków żywieniowych zaczynamy od podawania bardzo małych porcji, a dla zwiększenia motywacji pozwalamy dziecku po posiłku robić to, co lubi.
źródło: autismconsulting.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz